نمودارهای جهان‌نگارانه در اسلام

Authors

  • احمد قره مصطفی استاد دانشگاه مریلند
Abstract:

نویسنده در ابتدا اشاره‌‌ای به بحث مهم جهان‌‌شناسی در اسلام نموده و آن را از منظر دو منبع مهم اسلام یعنی قرآن و سنت، به شکلی مختصر مورد واکاوی قرار داده، و در ادامه به شناخت نمودارهای جهان‌‌نگارانه در اسلام، با توجه به سه سنت فکری فلسفی ـ علمی، گنوسی و عرفانی پرداخته است. نویسنده رشد و تبلور گرایشهای کلامی را در عدم به وجود آمدن یک سنت مجزای مبتنی بر تأملات جهان‌‌شناسانه دینی در اسلام مؤثر دانسته و به تأثیر یونان، هند و ایران در ظهور این سه سنت فکری اشاره کرده است؛ از جمله مهم‌‌ترین مواد تأثیرگذار بر شکل‌گیری نمودارهای جهان‌‌نگارانه در درون این سه سنت فکری، می‌‌توان به تأثیر جهان‌‌شناسیهای ارسطویی و بطلمیوسی بر نظامهای کلامی و فلسفی، نظام هفت اقلیم بر جغرافیای اسلامی و آموزه‌‌های نوافلاطونی بر حکمت گنوسی و عرفانی اشاره کرد. در ضمن، این نمودارهای جهان‌‌نگارانه نیز شامل طرحهایی درهم تنیده از افلاک سیاره‌‌ای، افلاک تحت قمر عناصر چهارگانه، بروج دوازده‌‌گانه، جهات اصلی چهارگانه، جهان معدنی و حتی اعضای اصلی بدن انسان می‌‌شدند. نویسنده با توجه به گستره وسیع نمودارهای جهان‌‌نگارانه در نُسَخ خطی برجای مانده، دست به گزینش زده و تنها شماری از این نمودارها را براساس سه سنت مذکور، مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. این نمودارها متعلّق و یا منتسب به علما و دانشمندانی از هردو مذهب شیعه و سنی و با مشربهای فکری متنوّع هستند که از جمله این شخصیتها می‌‌توان به این افراد اشاره کرد: جابر بن حیّان، اخوان الصفا، ابویعقوب سجستانی، ابوریحان بیرونی، ناصرخسرو، حامدی، حمیدالدین کرمانی، ابن‌‌عربی، سید حیدر آملی و ابراهیم حقّی.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نمودارهای جهان نگارانه در اسلام

نویسنده در ابتدا اشاره ای به بحث مهم جهان شناسی در اسلام نموده و آن را از منظر دو منبع مهم اسلام یعنی قرآن و سنت، به شکلی مختصر مورد واکاوی قرار داده، و در ادامه به شناخت نمودارهای جهان نگارانه در اسلام، با توجه به سه سنت فکری فلسفی ـ علمی، گنوسی و عرفانی پرداخته است. نویسنده رشد و تبلور گرایشهای کلامی را در عدم به وجود آمدن یک سنت مجزای مبتنی بر تأملات جهان شناسانه دینی در اسلام مؤثر دانسته و ...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

full text

تاثیر داده های گمشده در نمودارهای رشد

سابقه و هدف: استفاده از منحنی رشد قدرتمندترین وسیله پایش رشد کودکان می باشد و از این طریق می توان انحرافات از الگوی رشد طبیعی را بموقع تشخیص داد. ریزش داده ها و مقادیر گمشده از مشکلات معمولی در تجزیه و تحلیل داده های طولی رشد محسوب می شود. لذا اهمیت دارد که با برآورد نمودن مقادیر گمشده، داده ها کامل شده و در مسیری مناسب و صحیح جهت تحلیل قرار داده شوند. مواد و روش ها: این مطالعه طولی طی دو سال ب...

full text

بررسی نمودارهای پاشش امواج ریلی

امواج ریلی امواجی سطحی به شمار می روند که در محیط های لایه ای، پاششی اند. برای تحلیل پاشش امواج یادشده،روش های متعددی وجود دارند که از این بین استفاده از روش های ماتریسی برای محیط های لایه ای کشسان بر رو ش های دیگر برتری دارد. درروش ماتریسی برای محیط های لایه ای، شرایط مرزی مربوط به مرزهای مختلف به یکدیگر مرتبط می شوندو رابطه ای برای محاسبهء پاشش امواج ریلی به دست می آید که باید با استفاده از م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 43

pages  31- 59

publication date 2016-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023